یکی از سیستم های دفاعی بدن، سیستم لنفاتیک است. متجاوز از 600 غده لنفاتیک در بدن وجود دارد که در تمام نقاط بدن وجود دارد، طحال و لوزه ها هم بخشی از این سیستم دفاعی بدن هستند. غدد لنفاوی به طور طبیعی در بدن وجود دارند و نقش بیسار مهمی در سیستم ایمنی بدن بازی می کنند. سیستم ایمنی و سلول های ایمنی بدن در زنجیره غدد لنفاوی که بسیار و قابل لمس نیستند مانند جریان خون یک گردش لنف هم در تمام بدن وجود دارد. به طور معمول همه افراد یک سری غدد لنفاوی کوچک در تمام بدن خود دارند اما اگر اندازه این غدد بیش از یک سانتی متر شود که به اصطلاح تورم غدد لنفاوی نام می گیرد و اگر در کشاله ران افراد نباشد، زیرا در کشاله ران همه افراد عادی تعداد زیادی غدد لنفاوی های ریزی وجود دارد، باید به عنوان یک غده پاتولوژیک و غیر طبیعی بر شمرد.
غدد لنفاوی کجای بدن قرار دارد؟
همانطور که گفته شد غدد لنفاوی در تمام بدن وجود دارد اما :
- بخشی از این غدد در اطراف گردن در بخش قدامی، میانی وجود دارد.
- بخشی دیگر در زیر بغل و کشاله ران
- بخش عمده در قفسه سینه و داخل شکم
و اگر این غده در ناحیه شکم و قفسه سینه بزرگ شود فرد متوجه آن نمی شود.
عوامل تورم غدد لنفاوی
اگر ویروسی وارد بدن شود گره های غدد لنفای مانند یک فیلتر عمل می کنند و ویروس ها و میکروب ها را جذب می کنند و آنها را از بین می برند و در اثر این عمل این غده ها بزرگ می شوند. در واقع تورم غدد لنفاوی یک نشانه از یک بیماری می باشد. هم می تواند بسیار ساده هم خطرناک و مهم باشد که تشخیص آن برعهده پزشک است. عوامل متعددی باعث تورم این غدد می شود:
- میکروب و ویروس های یک سرماخوردگی ساده که باعث التهاب گلو و مجاری تنفسی می شود.
- واکنش های خود ایمنی بدن
- نوعی کم خونی که متعاقب آن یک بیماری ایجاد شود.
- داروها
- برخی بیماری های روماتیسمی و سرطان خون
- سرخک ، سرخچه و زونا
- عفونت هایی مانند عفونت دندان که باعث ایجاد تورم غدد لنفاوی تحت فکی می شود.
تشخیص و درمان تورم غدد لنفاوی
اندازه معمولی غدد لنفاوی حدودا یک سانتی متر است ولی اگر از اندازه بزرگ تر شود نیاز به درمان دارد. اکثر این غده ها به صورت خود محدود شونده هستند که معمولا بعد از 2 تا 4 هفته کوچک می شوند و از بین می روند. اگر اندازه غده های لنفاوی زیر 4 سانتی متر باشد و به سرعت بزرگ نشده باشد، دردناک و متعدد باشد احتمال اینکه در اثر بیماری های ویروسی باشند بسیار است به درمان نیازی نیست ولی اگر اندازه غدد لنفاوی بیشتر از 4 سانت ، بدون درد، متورم و سریعا بزرگ شده باشد و در لمس قوام داشته باشد ممکن است در اثر بیماری باشد و باید سریعا به پزشک مراجعه کرد.
شانس تورم غدد لنفاوی کودکان از بزرگسالان خیلی بیشتر است که معمولا ناشی از ویروس ها می باشد. در بزرگسالان کمتر این مسله ایجاد می شود اما در افراد مسن این مسله بسیار مهم تر است و باید بررسی بیشتری شود، اگر این غدد دردناک نباشد و در لمس سفت باشد باید نمونه برداری انجام شود و نمونه ها حتما به پاتولوژی فرستاده شود.