پرولاکتین بالا در مردان و زنان نشانه چیست؟ اقدامات درمانی در این زمینه شامل چه مواردی می شود؟ پرولاکتین یکی از هورمون هایی است که تحت نظر غده هیپوفیز تولید می شود. در این مقاله از سایت دکتر مهران زمان زاده قصد داریم به طور کامل به این موضوع بپردازیم. در خصوص این مورد با ما همراه باشید.
پرولاکتین گاهی اوقات به نام های دیگر نظیرهورمون شیر نیز شناخته می شود چرا که باعث تحریک شدن شیر مادر پس از زایمان می شود. البته این هورمون تنها مختص به بانوان نیست. بلکه در بدن آقایان نیز وجود دارد اما مقدار آن کمتر است.
پرولاکتینوما چیست؟
پرولاکتینوما یک تومور خوش خیم (غیر سرطانی) غده هیپوفیز است که هورمونی به نام پرولاکتین تولید می کند. افزایش میزان پرولاکتین در بدن عوارضی دارد که در ادامه مقاله به آن اشاره خواهیم کرد. افزایش سطح این هورمون در بدن آقایان و بانوان می تواند به دلیلی غیر از پرولاکتینوما باشد. از جمله آن ها می توان به موارد دیگر اشاره کرد:
- مصرف داروها
- انواع دیگر تومورهای هیپوفیز
- بیماری های کلیوی
- غده تیروئید کم کار
- ایام بارداری و شیردهی در بانوان
عوارض وجود پرولاکتین بالا در مردان و زنان چیست؟
علائم وجود این اختلال در مردان و زنان ممکن است متفاوت باشد. پرولاکتین بالا یکی از جمله مواردی است که ممکن است باعث عوارضی از جمله پوکی استخوان، کاهش مسائل جنسی حتی ناباروری در زوجین شود. مشکلات بینایی و سردرد نیز از جمله مواردی است که در این خصوص گزارش می شود.
در ادامه به صورت جداگانه به برررسی هر کدام از آن ها خواهیم پرداخت :
پرولاکتینوما در زنان
پرولاکتینوما می تواند باعث موارد زیر شود:
- وجود دوران قاعدگی نامنظم (در برخی موارد حتی عدم وجود دوارن قاعدگی نیز در بانوان مشاهده می شود)
- خشکی واژن و سیستم تولید مثل بانوان
- علائم اختلالات هورمونی در زنان که اغلب به صورت آکنه و رشد بیش از حد موهای بدن و صورت نمایان می شود
- وجود ترشحات از سینه ها در دوران بارداری یا شیردهی
میزان و شدت وجود علائم در هر شخص مکن است برای هر فرد متفاوت باشد. در صورتی که هر کدام از علائم زیر را تجربه کردید، لازم است برای بررسی بیشتر دراین خصوص لازم است به متخصص غدد در تهران مراجعه کنید.
پرولاکتینوما در مردان
در مردان، پرولاکتینوما می تواند باعث هر کدام از موارد زیر شود:
- وجود اختلال در نعوظ
- کاهش موهای بدن و صورت
- کاهش عضلات بدن
- رشد غیر طبیعی سینه ها
دلیل ایجاد پرولاکتین در مردان و زنان چیست؟
غده هیپوفیز یکی از غدد مهم بدن است که عملکرد آن بر هر قسمت از بدن تاثیر می گذارد. هورمون های آن به کنترل عملکردهای مهمی مانند رشد، متابولیسم، فشار خون و تولید مثل کمک می کنند.
پرولاکتینوما باعث می شود غده هیپوفیز بیش از حد هورمونی به نام پرولاکتین بسازد. این منجر به کاهش سطح برخی از هورمون های جنسی یعنی استروژن و تستوسترون می شود و عوارض و اختلالاتی را ایجاد می کند که در بالا به آن پرداختیم.
چه کسانی به پرولاکتینوما مبتلا می شوند؟
پرولاکتینوما در زنان بیشتر از مردان رخ می دهد. این اختلال در کودکان نادر است. همچنین در افراد زیر 40 سال بیشتر رخ می دهد. در اکثر موارد اندازه تومور بسیار کوچک است. وجود این تومورهای کوچک تر در زنان بیشتر شایع است. البته نوعی دیگر وجود دارد که دارد که شایع است و اندازه آن بزگ تر است. اسن وع در مردان بیشتر شایع است. بنابراین انواع آن به موارد زیر تقسیم بندی می شود:
- ماکروپرولاکتینوما
- میکروپرولاکتینوما
درمان پرولاتینوما چگونه انجام می شود؟
اقدامات دارویی و جراحی دراین زمینه می تواند موثر باشد. دراین زمینه هدف از درمان بازگرداندن ترشح پرولاکتین به حالت طبیعی، کاهش اندازه تومور و همچنین کنترل هر گونه عوارض است.
در این خصوص لازم است بدانید چیزی نزدیک به 80 درصد بیماران در اثر درمان های دارویی بهبود می یابند. مدت زمان استفاده از این داروها در هر فرد متفاوت است. در صورتی که درمان دارویی نتواند سطح پرولاکتین را کاهش دهد و عملکرد هیپوفیز طبیعی را بازگرداند و اندازه تومور را کاهش دهد، باید اقدمات جراحی را در نظر گرفت. جراحی ممکن است با پرتودرمانی نیز همراه باشد. ماکروپرولاکتینوما اغلب به درمان تهاجمی تری نیاز دارند. در حالی که در مورد نوع دیگر درمان های دارویی ممکن است کافی باشد.
اقدامات درمانی لازم پس از مراجعه به متخصص برای هر فرد پس از انجام آزمایش های لازم در نظرگرفته می شود.
سوالات متداول
درمان در این مورد بسته به علت متفاوت است همانطور که در بالا ذکر شد، سطح پرولاکتین اغلب می تواند با قطع یا تغییر داروی دیگر اصلاح شود. اصلاح کم کاری تیروئید نیز بسیار موثر است. اگر سطح پرولاکتین به طور مداوم بالا باشد، می توان آن را به طور موثر با گروهی از داروها به نام آگونیست های دوپامین درمان کرد.
در زنان، استرس فیزیکی یا روانی، بارداری و تحریک نوک پستان همگی باعث افزایش سطح پرولاکتین می شوند. هم در زنان و هم در مردان، بیماری مزمن کلیه و کم کاری تیروئید (زمانی که غده تیروئید شما هورمون تیروئید کافی تولید نمی کند) نیز می تواند منجر به افزایش سطح پرولاکتین شود.
منبع : https://www.mayoclinic.org/diseases-conditions/prolactinoma/symptoms-causes/syc-20376958#:~:text=Prolactinoma%20is%20a%20noncancerous%20tumor,isn’t%20life%2Dthreatening.